Phát minh ra công nghệ, nhưng người Mỹ vẫn đọc rất nhiều sách

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều hiện là  Giám đốc kiêm Tổng biên tập nhà xuất bản (NXB) Hội nhà văn, trong buổi giao lưu trực tuyến với bạn đọc trong khuôn khổ Hội chợ sách trực tuyến Quốc gia 2020 đang diễn ra tại sàn Book365.vn đã cho rằng Mỹ là nước phát minh ra công nghệ nhưng họ vẫn đọc rất nhiều sách.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều

Tại buổi giao lưu, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cũng chia sẻ về vai trò của sách trong đời sống hôm nay. Ông cho biết cách đây vài năm có một cuộc khảo sát về việc đọc ở nông thôn. Kết quả cho thấy nhiều gia đình không đọc một cuốn sách trong năm.

“Ngôn ngữ ở các gia đình hàng ngày là ngôn ngữ thực dụng, chỉ chuyên về vật chất. Còn ngôn ngữ của đời sống văn hóa, của chia sẻ, yêu thương, tha thứ, rộng lượng, của dày vò không quá 5% trong đời sống gia đình”, Nguyễn Quang Thiều nêu hiện trạng.

Ngay cả với những người đọc sách, chỉ một lượng thanh niên nhỏ đọc sách xây dựng tri thức, văn hóa, đọc sách về lý tưởng và trách nhiệm. Phần nhiều đọc sách để giải trí. Bởi vậy mới có hiện tượng sách ngôn tình bán chạy, nhà văn viết những điều lớn lao thì thu nhập chỉ bằng 1/10 người viết ngôn tình.

Một cuốn sách hay thay một người ông,

người bà hướng dẫn cháu, thay bố mẹ hướng dẫn con

Theo Nguyễn Quang Thiều, ngày nay thanh niên đọc nhiều trên phương tiện điện tử. Nhưng ông cho rằng không nên vì sự ngồn ngộn thông tin ấy mà lãng quên sách vở.

Ông nói: “Tin tức là sự kiện bên ngoài xã hội, còn sách là biến động bên trong chúng ta”. Đó là lý do vì sao chúng ta vẫn cần đến sách vở cho dù có bao phương tiện truyền tải thông tin khác đi chăng nữa.

Giám đốc NXB Hội nhà văn cho rằng để xây dựng một nền văn hóa đọc cần thực hiện từ trong gia đình, với từng trẻ nhỏ. “Thời đói sách đã qua. Giờ đây thư viện các cấp đã khang trang, thư viện trường học, thư viện dòng họ đã phổ biến, chúng ta nên xây dựng thư viện gia đình”, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nói.

Ông cho rằng mỗi bà mẹ đang nuôi con nhỏ hãy có 2 thực đơn cho con: Thực đơn dinh dưỡng nuôi con lớn về thể chất và thực đơn nuôi dưỡng tâm hồn.

Quay lại với lo ngại liệu phương tiện giải trí có lấn át sách vở, nhà thơ kể khi công nghệ bắt đầu phát triển ở Việt Nam, nhiều nhà văn lo ngại con người sẽ bỏ quên văn chương. Nhưng nghĩ kỹ sẽ thấy rồi bạn đọc sẽ quay lại với sách vở.

 ​​​​​

Bên trong một tiệm sách của Amazon tại Mỹ. Ảnh: Forbes.

Ông dẫn chứng nước Mỹ là nơi khởi nguồn những thành tựu công nghệ, nhưng cũng không ở đâu đọc nhiều như người Mỹ. Càng ngày họ càng chọn lựa sách tốt hơn, làm sách tốt hơn.

Theo thống kê, 75% người trưởng thành ở Mỹ đọc ít nhất một cuốn sách trong một năm, trong khi có tới 98% số người đọc sách cho rằng niềm vui là lý do chính cho thói quen đọc sách hàng ngày. Theo đó, chi tiêu cho việc đọc sách của người Mỹ được ước tính vào khoảng 110 USD mỗi năm.

Hàng triệu người Mỹ cũng sử dụng sách như một công cụ đắc lực cho quá trình nghiên cứu khoa học. Thống kê cho thấy chỉ riêng doanh thu xuất bản sách trong thị trường giáo dục đại học tại nước này đã lên tới 4 tỷ USD vào năm 2017, trong khi chi tiêu hàng năm cho các tài liệu khóa học trung bình vào khoảng 484 USD cho mỗi sinh viên.

Tính đến năm 2019, doanh thu thuần của ngành xuất bản sách tại Mỹ ở mức 25,8 tỷ USD. Trong đó, 10,28 tỷ USD đến từ việc bán sách tại các hiệu sách truyền thống. Doanh số tại các cửa hàng sách trực tuyến trong năm 2018 vào khoảng 162 triệu USD, trong khi con số này đối với nền tảng sách nói lên tới 940 triệu USD.

Ngoài ra, doanh số bán sách in hàng năm tại Mỹ vào khoảng 675 triệu USD, trong khi doanh thu từ việc xuất bản sách nói trên toàn cầu đạt mức 12,3 tỷ USD.

Lược theo NXB & Hương Giang